Pisanie, krótko

Marzec 2005

(Odpowiadając na e-mail, przypadkiem napisałem maleńki esej o pisaniu. Zazwyczaj poświęcam tygodnie na esej. Ten zajął 67 minut – 23 na pisanie i 44 na przepisywanie.)

Myślę, że pisanie jest znacznie ważniejsze, niż większość ludzi zdaje sobie sprawę. Pisanie nie tylko komunikuje idee; generuje je. Jeśli jesteś kiepski w pisaniu i nie lubisz tego robić, przegapisz większość idei, które pisanie by wygenerowało.

A jak dobrze pisać, oto krótka wersja: Napisz złą wersję 1 tak szybko, jak potrafisz; przepisuj ją w kółko; wytnij wszystko co zbędne; pisz konwersacyjnym tonem; wykształć nosa do złego pisania, abyś mógł je dostrzec i naprawić w swoim; naśladuj pisarzy, których lubisz; jeśli nie możesz zacząć, powiedz komuś, o czym zamierzasz pisać, a potem zapisz to, co powiedziałeś; spodziewaj się, że 80% pomysłów w eseju pojawi się po tym, jak zaczniesz go pisać, a 50% z tych, od których zaczniesz, okaże się błędnych; bądź na tyle pewny siebie, by wycinać; miej zaufanych przyjaciół, którzy przeczytają twoje teksty i powiedzą ci, które fragmenty są niejasne lub się dłużą; nie rób (zawsze) szczegółowych planów; rozmyślaj nad pomysłami przez kilka dni przed pisaniem; noś ze sobą mały notes lub skrawek papieru; zacznij pisać, gdy pomyślisz o pierwszym zdaniu; jeśli termin zmusza cię do rozpoczęcia wcześniej, po prostu powiedz najważniejsze zdanie jako pierwsze; pisz o rzeczach, które lubisz; nie próbuj brzmieć imponująco; nie wahaj się zmieniać tematu w locie; używaj przypisów do umieszczania dygresji; używaj anafor do łączenia zdań; czytaj swoje eseje na głos, aby zobaczyć (a) gdzie potykasz się o niezgrabne frazy i (b) które fragmenty są nudne (akapity, których czytania unikasz); staraj się powiedzieć czytelnikowi coś nowego i użytecznego; pracuj w dość dużych kwantach czasu; kiedy wznawiasz pracę, zacznij od ponownego przeczytania tego, co masz do tej pory; kiedy skończysz, zostaw sobie coś łatwego do rozpoczęcia; gromadź notatki dotyczące tematów, które planujesz poruszyć, na dole pliku; nie czuj się zobowiązany do poruszania żadnego z nich; pisz dla czytelnika, który nie przeczyta eseju tak uważnie, jak ty, tak jak piosenki pop są zaprojektowane tak, by brzmieć dobrze na kiepskich radiach samochodowych; jeśli powiesz coś błędnego, natychmiast to popraw; poproś przyjaciół, które zdanie będziesz najbardziej żałować; wróć i złagodź ostre uwagi; publikuj rzeczy online, ponieważ publiczność sprawia, że piszesz więcej, a tym samym generujesz więcej pomysłów; drukuj wersje robocze zamiast tylko przeglądać je na ekranie; używaj prostych, germańskich słów; naucz się odróżniać niespodzianki od dygresji; naucz się rozpoznawać zbliżanie się końca i kiedy się pojawi, chwyć go.