Potrzeba czytania

Listopad 2022

W książkach science fiction, które czytałem jako dziecko, czytanie często zastępowano bardziej efektywnym sposobem zdobywania wiedzy. Tajemnicze „taśmy” ładowały ją do mózgu jak program do komputera.

Tego typu rzeczy raczej szybko się nie zdarzą. Nie tylko dlatego, że trudno byłoby stworzyć zamiennik dla czytania, ale dlatego, że nawet gdyby istniał, byłby niewystarczający. Czytanie o czymś nie tylko uczy o tym czymś; uczy także, jak pisać. [1]

Czy to miałoby znaczenie? Gdybyśmy zastąpili czytanie, czy ktokolwiek musiałby dobrze pisać?

Powód, dla którego miałoby to znaczenie, jest taki, że pisanie jest nie tylko sposobem przekazywania idei, ale także sposobem ich posiadania.

Dobry pisarz nie tylko myśli, a potem zapisuje to, co pomyślał, jako swoisty zapis. Dobry pisarz prawie zawsze odkryje nowe rzeczy w procesie pisania. A co, o ile mi wiadomo, nie ma substytutu dla tego rodzaju odkryć. Rozmawianie o swoich pomysłach z innymi ludźmi jest dobrym sposobem na ich rozwijanie. Ale nawet po zrobieniu tego, nadal odkryjesz nowe rzeczy, gdy usiądziesz do pisania. Istnieje rodzaj myślenia, który można wykonać tylko poprzez pisanie.

Istnieją oczywiście rodzaje myślenia, które można wykonać bez pisania. Jeśli nie musisz zagłębiać się w problem, możesz go rozwiązać bez pisania. Jeśli zastanawiasz się, jak dwa elementy maszyn powinny do siebie pasować, pisanie o tym prawdopodobnie niewiele pomoże. A kiedy problem można opisać formalnie, czasami można go rozwiązać w głowie. Ale jeśli musisz rozwiązać skomplikowany, niedookreślony problem, pisanie o nim prawie zawsze pomoże. Co z kolei oznacza, że ktoś, kto nie potrafi dobrze pisać, prawie zawsze będzie w niekorzystnej sytuacji przy rozwiązywaniu takich problemów.

Nie można dobrze myśleć bez dobrego pisania, a dobrego pisania nie można osiągnąć bez dobrego czytania. I mam na myśli ostatnie „dobrze” w obu znaczeniach. Musisz dobrze czytać i czytać dobre rzeczy. [2]

Ludzie, którzy chcą tylko informacji, mogą znaleźć inne sposoby, aby je zdobyć. Ale ludzie, którzy chcą mieć pomysły, nie mogą sobie na to pozwolić.

Przypisy

[1] Audiobooki mogą dostarczyć przykładów dobrego pisania, ale słuchanie ich nie uczy pisania tak dużo, jak czytanie ich samemu.

[2] Przez „dobre czytanie” nie mam na myśli dobrej mechaniki czytania. Nie chodzi o to, by dobrze odczytywać słowa ze strony, ale o to, by dobrze wydobywać znaczenie ze słów.